Van iets bestaands overstappen naar iets nieuws, is spannend en prikkelend maar kan ook angst oproepen. Tijden van crisis zijn, als het goed is, ook tijden van overgang. Vasthouden aan wat er is, in tijden van crisis, is lap- en stopwerk: het verdiept de crisis of roept de volgende op. Inzicht in de crisis en over de samenhang van de crisis met ons eigen doen en laten baant de weg naar het nieuwe.

Heeft Rudolf Steiner daar niet ook wel eens iets over gezegd?
Dat zal toch zeker wel? Neem nu eens het volgende citaat.

Op deze plaats, ons virtuele uithangbord langs de digitale snelweg, moet alles bij voorkeur beknopt. Geen lange gecompliceerde verhalen. Een beetje snel.
We doen ons best – maar de werkelijkheid leent zich soms niet voor deze snelle benadering. En deze snelle benadering leent zich dus niet altijd om de werkelijkheid beter te begrijpen.
Dit is bijvoorbeeld al een veel te lange aanloop; vooral als het hier moet gaan over economie, Europese Unie en sociale driegeleding. Want wat heeft deze aanloop dáár mee te maken?

Over een paar uur zal duidelijk zijn voor wie de Amerikaanse kiezer gekozen heeft: Obama of Romney. Daarmee komt ook een einde aan de verkiezingscampagne die, naar men berekende, een kleine 6 miljard dollar heeft gekost.

De campagne, met de betrokkenheid van honderdduizenden vrijwilligers en de duizenden bijeenkomsten die overal plaatsvonden, geeft een vitaal beeld van de Amerikaanse democratie.

Zojuist in Met het oog op morgen gehoord: volgens een onderzoek van de Universiteit van Utrecht gaan in Nederland jaarlijks 80.000 banen en 2 miljard euro verloren omdat, meestal oudere,  ondernemers de lier aan de wilgen hangen. Ze hebben geen opvolger en vinden niemand die hun levensvatbare bedrijf kan of wil overnemen.

Zonde en nergens voor nodig!

Waar ‘Brussel’, daar bedoelen we dan de Europese Unie mee, vaak ver weg lijkt, begint het recht heel dichtbij. Recht begint eigenlijk al waar twee mensen samen zijn. Zodra mensen samen zijn ontstaat immers de behoefte om hun onderlinge verhouding te bepalen. Om afspraken en regels overeen te komen.

Natuurlijk, in die situatie spreken we niet zo snel van ‘recht’, maar het weefwerk van afspraken en regels dat we met anderen vormen, heeft wel degelijk met ‘recht’ te maken. Dat ervaren we ook wanneer iemand bijvoorbeeld een afspraak niet nakomt, dat kan als onrecht voelen.

OK, vandaag beginnen we met onze poging “vanuit de sociale driegeleding naar de EU” te kijken.

Een zone in de samenleving waar mensen zich ontwikkelen. Waar ze (van) elkaar leren. Waar ze elkaar stimuleren  om een volgende stap te zetten. Zo zouden we het ‘geestesleven’ kunnen noemen.

Onderwijs, wetenschap, kunst, religie – dat zijn activiteiten die zich in de zone van het geestesleven afspelen. Alles dat zich hier afspeelt gedijt het best in vrijheid. Leerkrachten, onderzoekers of kunstenaars hebben vrijheid nodig om hun kwaliteit ten volle tot ontwikkeling te brengen en om, in hun concrete situatie, inzicht en inspiratie te kunnen volgen.